Ruïnesteden Yaxchilan & Bonampak, slapen Lacondon

De wekker gaat maar liefst om 5:00 uur af. We maken ons gereed en worden om 6:00 uur opgehaald voor een 2-daagse excursie. Het is pikdonker. Onze reisbagage geven we in bewaring bij het hotel. Drie dagrugzakken nemen we met wel. Met nog nog vijf andere personen rijden we naar het plaatsje Frontera Euchavarria, dichtbij de Guatemalese grens en ruim 150 km vanaf Palenque. Na een half uur begint het licht te worden. De nevel hangt boven de bomen, het is vochtig en zo te zien heeft het vannacht nog flink geregend getuige de vele plassen water. Het landschap verandert gaandeweg. Waar je ook kijkt het is overal erg groen en heuvelachtig. We zien een diversiteit aan bomen en struiken. De chauffeur weet het gaspedaal te vinden en houdt de vaart erin. Soms neemt hij gas terug als een vrachtwagen voor hem rijdt.

Rond 7:30 uur leggen we bij een "jungle" restaurant aan voor een ontbijt, waar meerdere toeristen zich bevinden. Onder een overdekt terras zoeken we een plaatsje voor vier personen, nadat we een keuze hebben gemaakt voor het lopend buffet. Een drietal meiden zijn drukdoende om roereieren te bakken, geholpen door één meisje die alle eieren breekt en in een kom doet. Het gaat in een lopende vuurtje. Dat geldt ook voor de meiden van de bediening die er een rap tempo op na houden om de lege borden te verwijderen en de tafels schoon te houden.
Als wij aan de beurt zijn, neem ik een bord met roerei, rijst, bruine bonen en gebakken spek. Althans dat dacht ik, maar als ik aan tafel zit en meer licht heb, heb ik eerder het vermoeden dat het een tong is van een geit. Ik moet er niet aan denken om een hap te nemen en rol het stuk vlees in een servet. De rest van het ontbijt smaakt overigens prima, zo ook de "tas" koffie. Na een half uur zetten we de reis voort naar onze eerste bestemming: Yaxchilan. Het is prima vol te houden onderweg. Enkele ramen staan een stukje open, er waait een fris windje in de bus. We doen enkele hazenslaapjes zodat de reistijd snel voorbijgaat.

Wanneer we rond 10:00 uur aankomen in Frontera Euchevarria liggen de boomkano's al klaar op een strook zand. Met acht personen nemen we plaats in een met riet overkapte kano die vervolgens met hoge snelheid de brede rivier Rio Usumacinta stroomafwaarts op vaart. Er staat een stevig stroming. Links en rechts zien we het laatste stukje tropisch regenwoud van Mexico. De tocht over het water duurt drie kwartier. We genieten van de boottocht en het uitzicht. De lokale bootsman stuurt de gemotoriseerde boomkano behendig door de stroomversnellingen en langs zwerfkeien en drijvend hout.

Eenmaal aangekomen bij de ruïne van Yaxchilan beklimmen we de Acropolis. De klim omhoog is vermoeiend vanwege de hoge luchtvochtigheid, maar het uitzicht is prachtig. We beklimmen de El Templo de Los Munales. Het zweet breekt ons uit en nemen even tijd te acclimatiseren. Daarna lopen we voorzichtig naar beneden vanwege de gladde ondergrond. We vervolgen onze route en betreden de Mayastad op een bijzondere wijze. Door een tunnel in een heuveltje verdwijnen we in de smalle, donkere gangen van het labyrint (El Lamberinto). Terug in het daglicht worden we overrompeld door de schoonheid van Yaxchilan. De piramides, tempels en de Gran Plazza zijn bijzonder harmonieus in het landschap opgenomen. De tropische natuur geeft de ruïnestad een bijzonder cachet. Tijdens de wandeling zien we bovendien enkele bijzondere rupsen en een aantal brulapen spelen in de bomen. Een mooie afwisseling. Na twee uur stappen we weer in de boomkano om terug te keren. De chauffeur staat ons al op te wachten en neemt ons mee naar een restaurant voor een Mexicaanse lunch in Corozol. Tijdens de excursie maken we kennis met een Mexicaanse jongeman die vloeiend Engels spreekt. Hij helpt ons graag met het vertalen van het Spaans waar we vastlopen. Phoe, gelukkig.

Na de lunch gaan we naar de ruïnestad Bonampak, onze tweede bestemming. Voordat we het park inrijden moeten we overstappen in een busje van de Lacondon bevolking die alleen toegang heeft tot het natuurreservaat. Dit complex is een stuk kleiner, maar wel wereldberoemd om zijn weergaloze gekleurde wandschilderingen. Ze zijn uniek in de Maya-wereld en tonen wrede taferelen die een heel ander licht werpen op de Maya samenleving. We krijgen drie kwartier de tijd om de ruïnes en de muurschilderingen te bekijken en melden ons dan weer bij de chauffeur. Hij brengt ons naar een overstapplaats waar we worden opgehaald door een Lacondone die ons naar de derde bestemming brengt vandaag.

We worden afgezet in de Lacondon-gemeenschap Lacanha-Chansayab. Dit dorpje ligt in de Selva Lacondona, het laatste stukje ongerept regenwoud. We overnachten in een cabanas, een eenvoudige houten accommodatie. Volgens de theorie worden de Lacondones beschouwd als de enge, regelrechte nakomelingen van de antieke Maya's. Aangekomen bij de cabanas proberen we met handen en voeten erachter te komen hoe laat we gaan eten, hoe laat we morgen vertrekken etc. We komen er redelijk uit, maar worden op het laatst geholpen door een Mexicaanse die ook enkele woorden Engels spreekt. Nadat we onze bagage in de cabanas hebben achtergelaten, verkennen we het terrein waar nog enkele andere cabanas staan. Veel meer is er niet te zien. De kinderen nemen nog een plons in een achterliggend riviertje. Daarna is het een beetje tijd verdrijven voordat we gezamenlijk om 20:00 uur kunnen gaan eten. Het eten is eenvoudig en bestaat uit: een kleine pannenkoek met kaas, reist, stukjes tomaat met ui, guacamole plus koffie of thee. Na het eten lopen we terug naar onze cabanas, douchen we en gaan dan slapen. We kijken terug op een drukke en enerverende dag.